Skroplenie tlenu i azotu
Przebywając na stypendium w Paryżu Zygmunt Wróblewski zapoznał się z metodą badań i aparaturą do skraplania gazów zaprojektowaną przez francuskiego fizyka, Luisa Paula Cailleteta. Doświadczenia, w których Cailletet próbował dokonać skroplenia tlenu za pomocą etylenu nie przyniosły oczekiwanego rezultatu. Nie uzyskał on gazu w postaci cieczy z wyraźnym meniskiem, czyli nie doszło do skroplenia tlenu w stanie statycznym.
Po powrocie do Krakowa Zygmunt Wróblewski objął kierownictwo Katedry Fizyki po odchodzącym na emeryturę profesorze Stefanie Kuczyńskim. W lutym 1883 roku Zygmunt Wróblewski wraz z profesorem chemii analitycznej Karolem Olszewskim rozpoczęli prace nad skropleniem trwałych składników powietrza.
Karol Olszewski znał techniki skraplania gazów i chemiczną stronę ich wytwarzania. Posiadał również talent inżynierski, natomiast Wróblewski znał obszerniej podstawy fizyczne przeprowadzanych eksperymentów. Korzystając z doświadczeń swoich poprzedników, stosując własne oryginalne rozwiązania (m. in. jako środek oziębiający zastosowali etylen parujący w próżni przy temperaturze -136 st. C), 29 marca 1883 roku uzyskali skroplony tlen w postaci cieczy, a wkrótce potem skroplili azot i tlenek węgla.
Skroplenie trwałych składników powietrza zapoczątkowało nowy etap badań w nauce i miało olbrzymie znaczenie dla powstającej kinetycznej teorii materii.
Już 16 kwietnia we francuskim czasopiśmie Comptes Rendus ukazuje się komunikat o skropleniu:
Comptes Rendus T. 96 (1983) s. 1140.
Kolejne komunikaty i artykuły, dotyczące skroplenia tlenu, azotu i tlenku węgla ukazują się w czasopismach Annalen der Physik, Comptes Rendus, Anzeiger der Akademie.
Aparatura zastosowana przez Wróblewskiego i Olszewskiego do skroplenia składników powietrza.
W Annalen der Physik ukazuje się praca Wróblewskiego i Olszewskiego o skropleniu tlenu, azotu i tlenku węgla Ueber die Verflüssigung des Sauerstoffs, Stickstoffs und Kohlenoxyds, w której umieszczono schemat użytej aparatury. Również w Annalen der Physik opublikowano kolejną pracę Wróblewskiego Ueber das specifische Gewicht des flüssigen Sauerstoffs, w której wyjaśnił modyfikację aparatu L. Cailletet’a.
Kolejne artykuły dotyczące skroplenia ukazywały się we francuskim Comptes Rendus :
Sur la liquéfaction de l'azote note de MM. S. Wroblewski et K. Olszewski,
Chimie - Sur la liquéfaction de l'hydrogène,
Dépêche relative à la liquéfaction de l’hydrogène, adressée par M . Wróblewski à M . Debray.